Zasady oceniania prac – poziom rozszerzony. Teraz gdy wiecie już wszystko o zasadach punktowania prac, możemy tylko życzyć powodzenia na maturze :) Zasady oceniania prac pisemnych na maturze podstawowej z języka angielskiego. Punktowanie poszczególnych aspektów wypowiedzi pisemnej. zasady oceniania - odpowiedzi - język angielski rozszerzony - matura 2022 - maj (pdf) Lista zadań Odpowiedzi do tej matury możesz sprawdzić również rozwiązując test w dostępnej już aplikacji Matura - testy i zadania, w której jest także, np. odmierzanie czasu, dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu i wyników czy notatnik :) Matura poziom rozszerzony. Podstawa programowa dla uczniów szkół średnich zakłada opanowanie przez ucznia konkretnych umiejętności przed otrzymaniem wykształcenia średniego. Podejście do egzaminu maturalnego z angielskiego na poziomie podstawowym jest obowiązkowe, a dodatkowo uczniowie mogą zdecydować się na zdawanie języka Matura rozszerzona z angielskiego okiem nauczyciela O komentarz w sprawie tegorocznej matury rozszerzonej z angielskiego poprosiliśmy Dominikę Zdaniewicz , trenerkę języka angielskiego. – W tym roku maturzyści podchodzący do egzaminu maturalnego z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym spotkali się z całkiem miłą niespodzianką. Matura Mediation Pack B2/B2+ (rozszerzenie: 28 zestawów zadań) wideo maturalne do części ustnej egzaminu z kartami pracy dowiedz się więcej w zakładce Oxford Matura Video; zestaw zadań Use of English; przykładowe prace pisemne z omówieniem; zadania doskonalące umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej; próbne pisemne egzaminy Matura rozszerzona z polskiego w 2023 roku będzie polegać na napisaniu wypracowania, które powinno liczyć minimum 500 słów (to o 200 więcej niż w 2022 roku). Uczniowie będą mieli jednak więcej czasu na napisanie pracy, bo aż 210 minut. Nowa matura. Formy wypowiedzi pisemnych na poziomie rozszerzonym. ROZPRAWKA to wypowied ź, w której zdaj ący rozwa ża zagadnienie podane w poleceniu, przedstawiaj ąc argumenty, wspieraj ąc je dodatkowymi wyja śnieniami oraz/lub przykładami. Autor rozprawki mo że wyrazi ć aprobat ę lub dezaprobat ę wobec rozwa żanego zagadnienia, VsER4. Przed Tobą matura z języka obcego. Uczysz się już pewnie pilnie, ale bez wątpienia przyda Ci się parę informacji dotyczących form wypowiedzi pisemnej i ustnej. Spokojnie, w dzisiejszym artykule wszystko Wam dokładnie wyjaśnimy. Bo oprócz opanowania całego zakresu wymaganej wiedzy, warto również zapoznać się formami i strukturami, w których będziecie tę wiedzę prezentować. Przedstawimy Wam więc formy wypowiedzi pisemnej i ustnej na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Egzamin ustny składał się będzie z: rozmowy wstępnej, odgrywania ról, opisu ilustracji i wypowiedzi na podstawie tzw. materiału stymulującego. Egzamin pisemny natomiast obejmuje krótkie formy: mail, list nieformalny, wpis na blogu lub forum oraz formy dłuższe: list formalny, artykuł publicystyczny, rozprawkę. Egzamin ustny Ten egzamin potwierdza umiejętności komunikacyjne, więc w sposób naturalny przyjmie formę rozmowy. Jednak nie do końca takiej luźnej pogawędki na dowolne tematy, jak to się w życiu zdarza. Ta rozmowa ma ściśle określony schemat i przebieg. Pojawią się tu specyficzne formy wypowiedzi ustnej. Najpierw czeka Was wylosowanie tematu (pytania będą sformułowane w języku polskim). Następnie 15 minut poświęcicie na przygotowanie i…start! Na rozgrzewkę tzw.… Rozmowa wstępna Dotyczyć będzie Twojego życia i zainteresowań. Ma za zadanie wprowadzić Cię łagodnie i bez stresu w sytuację egzaminu. Potrwa ok. 2 minuty. A potem… Opis ilustracji Tu trzeba będzie opisać przedstawiony obrazek oraz odpowiedzieć na 3 pytania, które zada komisja. Potrwa to wszystko nie więcej niż 3 minuty. I na koniec… Wypowiedź na podstawie tzw. materiału stymulującego Ten materiał to zdjęcia, plakaty lub napisy. Będziesz miał minutę, by się im przyjrzeć. Następnie trzeba będzie wybrać jeden z tych elementów najlepiej pasujących do podanego polecenia i uzasadnić wybór, a także wyjaśnić powód odrzucenia pozostałych opcji. A potem pozostaje Ci jeszcze odpowiedzieć na dwa pytania na temat wybranego elementu. Uwaga: na egzaminie ustnym matura podstawowa i matura rozszerzona przewidują te same formy wypowiedzi! Egzamin pisemny Tu z kolei formy wypowiedzi na poziomie podstawowym i formy wypowiedzi na poziomie rozszerzonym znacząco się różnią. Poziom wypowiedzi pisemnych ocenia się bowiem nie tylko na podstawie używanego słownictwa, choć oczywiście – im wyższy poziom, tym jest ono bogatsze, bardziej specjalistyczne, wyszukane itp. Ale o poziomie świadczy też umiejętność używania właśnie różnych form – niektóre są proste i krótkie, ale inne długie, skomplikowane i trudniejsze do opanowania. Poniżej opiszemy Wam jedne i drugie. Tak naprawdę nawet te zaawansowane okażą się całkiem przyswajalne, jeśli poświęcicie im trochę czasu i uwagi. Poziom podstawowy Są to głównie tzw. teksty użytkowe, czyli przydatne na co dzień i powszechnie stosowane. Większości z nich pewnie już używasz w języku polskim i przychodzi Ci to tak naturalnie, że nawet nie potrafisz powiedzieć, gdzie i kiedy się tego nauczyłeś. Wystarczy więc teraz w tę samą formę „wrzucić” tekst w innym języku – i gotowe! Trzeba się tylko zastanowić, jakie strukturalne cechy posiadają takie użytkowe teksty. Poniżej przedstawiamy te, które najczęściej spotkacie na maturze. Email lub list nieformalny Email to forma, która jest niemal stuprocentowym pewnikiem na maturze. Dla potwierdzenia tego faktu warto przejrzeć sobie arkusze z poprzednich lat. Przyda się Wam to także do ogólnego przygotowania i rozeznania „czym to się je”. Generalnie nic trudnego – mail na pewno każdy z Was nieraz pisał. Ale przypomnijmy najpierw ogólne zasady (odnoszą się one również do prywatnego listu, żeby się jednak nie powtarzać, będziemy pisać o mailu). Więc bardzo ważna jest jego budowa (mimo że jest to prosta forma, istnieją tu określone wymogi). Wygląda ona następująco: zwrot rozpoczynający, początek listu, rozwinięcie, zakończenie, zwrot żegnający adresata. Możesz się w nim posługiwać potocznym i prostym słownictwem, stosuj ściągnięte formy czasownika (I can’t, we’ll). Zwróć uwagę na jego długość – powinien zawierać od 80 do 130 słów. Dokładnie przeczytaj polecenie: znajdą się w nim prawdopodobnie elementy opisu, relacjonowania, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań i poglądów, nakreślenia swoich planów. W miarę możliwości poświęć każdemu takiemu punktowi jeden akapit – treść będzie bardziej przejrzysta, a Ty się nie pogubisz. Istotne również, by do każdego elementu odpowiednio dostosować czasy gramatyczne. Ogólnie można przyjąć zasadę, że do opisów zdarzeń, sytuacji, osób i odczuć używamy czasu Present Simple, pisząc o przeszłości czasu Past Simple, a odnosząc się do przyszłych zamiarów i planów czasu Present Constinuous lub struktury ’be going to”. Wypowiedź na blogu i forum Także z takimi formami możecie się zetknąć. Odnoszące się do nich wymagania w pewnym stopniu pokrywają się z tymi, które spotkacie, pisząc mail. Także tu musicie się zmieścić w przedziale 80-130 słów. Takie same elementy mogą się pojawić w poleceniu (opisz, przedstaw, uzasadnij, zrelacjonuj, udziel porady). Podstawowa różnica polega na tym, że do odbiorcy zwracacie się w liczbie mnogiej (np. „Hi guys!”) i całość treści odnosi się do jednego zasadniczego tematu, któremu jest dedykowany dany blog lub forum (np. zdrowa żywność, modele samochodów, podróże itp.), więc będziecie się dzielić uwagami związanymi z tym obszarem, swoimi opiniami i zainteresowaniami. Na forum często również będziecie zadawać pytania czy prosić o radę, polecenie czegoś lub kogoś, rekomendację. Poziom rozszerzony Tu występują już formy bardziej skomplikowane. Ich struktura jest złożona, a słownictwo, które się w nich pojawia, bogatsze i bardziej oficjalne. Zaczniemy może od listu formalnego, gdyż on najbardziej przypomina formy wypowiedzi na poziomie podstawowym. List formalny Najczęściej będzie to list z zażaleniem, list do redakcji, list z prośbą o informację, a także podanie o pracę. Ważne, by go odpowiednio rozpocząć i zakończyć. Jeśli znamy adresata, użyjemy jednego z tytułów: Mr., Mrs., Ms., Miss; jeśli nie, napiszmy: Dear Sir/Madam. Pamiętajmy przy tym, że jeżeli na początku listu napiszemy Dear Sir/Madam, to zakończymy zwrotem Yours faithfully. Jest to sztywna reguła w języku angielskim. Gdy z kolei piszemy do określonej osoby, nasz list możemy zakończyć Yours sincerely, Yours truly lub innym oficjalnym zwrotem. W formalnym liście nie stosujemy form skróconych i potocznego słownictwa, unikamy też czasowników frazowych. Będzie on dłuższy od listu nieformalnego: powinien zawierać od 200 do 250 słów, ale nie jest to ilość dokładnie określona. Precyzyjną informację znajdziecie w poleceniu. Rozprawka za i przeciw Ma na celu zaprezentowanie zrównoważonej oceny jakiegoś zjawiska, sytuacji, pojęcia, przedmiotu. Przedstawia argumenty za i przeciw rozważanej kwestii. Posiada określony schemat: Wstęp, czyli przedstawienie tematu. Pamiętaj, by ani w nim, ani w rozwinięciu nie prezentować własnej opinii. Możesz to zrobić dopiero w ostatnim paragrafie. Tu powinno się znaleźć ogólne przedstawienie tematu pracy. Rozwinięcie: używaj w nim form bezosobowych, strony biernej i zwrotów formalnych. Przedstaw argumenty za i przeciw w sposób jak najbardziej bezstronny. Powinno ich być mniej więcej tyle samo po każdej stronie. Stosuj zdania rozbudowane, wszelkie twierdzenia uzasadniaj i popieraj przykładami. Zakończenie. Zamieść w nim podsumowanie całości tekstu i ogólne wnioski. Tu możesz sobie pozwolić na subiektywne spojrzenie, zaznaczając jednak wyraźnie, kiedy prezentujesz swoje własne zdanie. Artykuł publicystyczny To tekst przeznaczony do publikacji – najczęściej w gazecie lub na stronie internetowej. Jego celem jest przedstawienie danego zagadnienia, wyrażenie opinii, wykorzystując przy tym elementy opisu, sprawozdania, relacjonowania, rozbudowanej argumentacji czy recenzji. Bardzo ważną kwestią jest tytuł, który powinien być krótki i chwytliwy, przykuwać uwagę i budzić ciekawość. Jako wstęp może posłużyć tzw. lead – kilka zdań streszczających temat, które jednocześnie mają stanowić przynętę i zachęcić do dalszego czytania. Lead powinien być krótki, prosty i konkretny. Dalej następuje klasyczne rozwinięcie zapowiedzianego tematu – tu przedstawiamy informacje, opinie, argumentację. W zakończeniu natomiast warto zamieścić błyskotliwą puentę zamykającą tekst albo inaczej – postawić pytanie, które czytelnika poruszy, zachęci do własnych przemyśleń i poszukiwań. My też podsumowujemy Także nasz tekst kończymy podsumowaniem i mamy nadzieję, że spełnił on Wasze potrzeby i udzielił wyczerpujących informacji. Piłeczka jest po Waszej stronie – rozegrajcie nią maturę jak najlepiej! Struktura matury ustnej i pisemnej z angielskiego. Jakie zmiany nastąpiły i jak wygląda egzamin matrualny z języka angielskiego od 2015 roku? Co warto wiedzieć i jak wykorzystać to na swoją korzyść? Dzięki temu artykułowi opracujesz swój strategiczny plan. Konkretne materiały i niezbędne wyrażenia opiszemy w kolejnym artykule. Zobacz wszystkie artykuły, których potrzebujesz, aby zdać maturę z angielskiego. CZĘŚĆ USTNA DLA WSZYSTKICH (od 2015 NIE MA PODZIAŁU NA POZIOMY!) Matura w części ustnej nie ma rozdzielonego poziomu. Wszyscy otrzymują to samo: trzy zadania (rozmowa z odgrywaniem roli, opis ilustracji i odpowiedzi na trzy pytania, wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na dwa pytania), za egzamin można uzyskać maksymalnie 30 punktów, z czego 18 za sprawność komunikacyjną, a 12 za “zakres i poprawność środków leksykalno-gramatycznych, wymowę i płynność wypowiedzi” czas odpowiedzi wynosi 15 minut. W kwestii życiowej jest to bardzo praktyczny egzamin. Podobne sytuacje mogą się wydarzyć w życiu. Niestety w kwestii dostania się na uczelnie wyższe w większości przypadków (jeśli nie we wszystkich) egzamin ustny nie jest brany pod uwagę. Jest to poniekąd uzasadnione, egzamin ustny jest oceniany w całości przez egzaminatora, nie ma tutaj pól zamkniętych, jest więc duże pole do subiektywności. Jak poradzić sobie z maturą ustną? 1. Aplikujesz na studia? Nie trać na to czasu! Sprawdź czy na studia, na które aplikujesz jest wymagana matura ustna, jeśli nie, odpuść. Jeśli aplikujesz na studia, gdzie język jest brany pod uwagę zakładam, że poświęcasz dużo czasu na przygotowanie do egzaminu pisemnego. Moim zdaniem to zupełnie wystarczy, a czas który poświęcisz na przygotowywanie wypowiedzi ustnych przeznacz na przygotowanie do części pisemnej. Jeśli wydaje Ci się, że ewentualnie niższa nota za egzamin ustny będzie kogokolwiek obchodzić wyprowadzę Cię z błędu – nie będzie. Jeśli uczelnia bierze pod uwagę wynik egzaminu pisemnego to weźmie tylko ten wynik. Prawdopodobnie zdasz ustny niezależnie od tego, czy będziesz się przygotowywał, czy nie. Sprawdź z nauczycielem kilka arkuszy, jeśli stwierdzi, że zdasz bez problemu nie trenuj więcej scenek i opowiadania o obrazku. Skup się na tym, co naprawdę jest ważne. 2. Nie idziesz na studia? Ustna może się przydać! Tutaj mam zupełnie przeciwne przemyślenia. Scenki i dialogi przydadzą Ci się w życiu i pracy. Dobrym pomysłem jest poświęcenie podobnej ilości czasu na przygotowanie do matury ustnej i pisemnej. CZĘŚĆ PISEMNA 1. POZIOM PODSTAWOWY: Są zmiany: znika KFU (Krótka Forma Użytkowa) i pojawiają się zadania z gramatyki. Od roku szkolnego 2014/15 matura z języka angielskiego będzie składać się z 4 części: rozumienie ze słuchu (udział w wyniku 30%) rozumienie tekstów pisanych (udział w wyniku 30%) znajomość środków językowych (udział w wyniku 20%) wypowiedź pisemna (udział w wyniku 20%) Ważna zmiana! Teraz otrzymujemy kilka krótszych tekstów do słuchania i czytania, warto więc teraz trenować rozumienie krótszych fragmentów. Chodzi tutaj o podzielność uwagi i umiejętność przełączenia się z jednego tekstu na drugi. Według mnie nie należy się tego obawiać, zdarzało się, że jeden tekst wyjątkowo nam nie pasował, po prostu ciężko było zrozumieć o co chodzi autorowi. Przyznajmy się, nie wszystko czyta się nam tak samo dobrze, a stres potrafi namieszać. Kilka krótszych tekstów nie powinno nas martwić. Uwaga! Gramatyka ważna! Znajomość struktur językowych to 20% wyniku! Gramatyka awansowała i aktualnie jest ważną częścią egzaminu, zajmuje aż 20% całościowej punktacji. Na szczęście będą to zadania zamknięte (wybór wielokrotny i na dobieranie). Zakres materiału i gramatyki matury podstawowej (pobierz) nie jest mały, pojawiają się zadania na dobieranie wyrazu do luki, wybór synonimu lub właściwego tłumaczenia. Najlepiej jeśli zobaczysz przykładowe zadania na znajomość struktur gramatycznych (pobierz), by zobaczyć co będzie na Ciebie czekać. Mniej pisania i brak kar za nadmiar! Od 2015 roku mamy do napisania tylko jeden tekst o długości 80-130 słów i nie ma już listu formalnego. Zdający ma napisać list w formie tradycyjnej albo elektronicznej wiadomość umieszczaną na blogu lub forum internetowym z elementami np. opisu, relacjonowania, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań i poglądów. Moją uwagę zwróciło przykładowe zadanie z informatora: Uczestniczyłeś(-aś) w międzynarodowej wymianie w Londynie. Napisz list do kolegi z Anglii, w którym: opiszesz rodzinę, u której mieszkałeś(-aś) zrelacjonujesz wydarzenie, które szczególnie utkwiło Ci w pamięci przedstawisz wady i zalety tego wyjazdu zaproponujesz wspólne wakacje w wybranym przez Ciebie miejscu i uzasadnisz swój wybór. Obliczyłem, że prawdopodobieństwo, że napiszemy na mniej niż 100 wyrazów jest bardzo niskie, raczej będzie problem z przekroczeniem limitu, chociaż, co jest ważne, przekraczanie limitu jest bezkarne, więc nie należy się tym przejmować. Należy pisać krótko i treściwie, zaspokajając formularz oceny egzaminatora (pobierz) Strategia na podstawowy „writing”? Większość zadań wygląda podobnie. Mamy coś zrelacjonować, coś opisać. Dobrze jest mieć wytrenowane konkretne struktury i gotowce, aby na samym egzaminie nie szukać wykwintnego języka. Najczęściej chcąc upiększyć na siłę przesadzamy i nie osiągamy swojego celu. Zrób listę poprawnych zdań, np. opis wydarzenia, które szczególnie utkwiło Ci w pamięci to standard, który najprawdopodobniej pojawi się na egzaminie. Wymyśl już dzisiaj takie 3 wydarzenia, staraj się aby były uniwersalne. Np. pomoc bezdomnemu psu będzie idealnym wydarzeniem, które pasuje niemal do wszystkiego: wakacji, wycieczki szkolnej, wymiany językowej, wyjazdu za miasto, zwiedzaniu miasta itd. Poza tym egzaminator jest człowiekiem i prędzej ruszy go to, że pomyślałeś, aby pomóc biednemu psu, oddać staruszce zgubione dokumenty niż to, że np. kupiłeś nowy iPhone. 🙂 Naucz się na pamięć, przepisuj swoje opisy, a w dniu egzaminu jedynie dobierzesz odpowiedni pocisk i oddasz strzał. Wbrew pozorom, nie jest tak trudno uzbroić swój arsenał. Zrób tak samo z innymi powtarzającymi się poleceniami typu: zaproś…, zaproponuj…. Wybierz schemat, w którym podasz wady i zalety np. On the one hand… but on the other hand… który zawsze będziesz miał pod ręką. Nie łudź się, egzaminator to nie Twój nauczyciel, on nie wie kim jesteś i czy przyjąłeś taką, a nie inną strategię. On nie wie i się nie dowie, kiedy Ty stworzyłeś opisaną sytuację, nie zna Twoich poprzednich prac, dla egzaminatora jest ważne to, co widzi: Twoją pracę i tabelkę, w której zlicza Twoje punkty. Nie ma znaczenia Twoja kreatywność. Ma znaczenie poprawność, styl i przekazanie informacji. Sprawdź przykładowe wypowiedzi pisemne i sposób ich oceniania (pobierz), wejdź w skórę egzaminatora i daj mu wszystko, za co może dać Ci punkty. POZIOM ROZSZERZONY Teraz podział umiejętności na maturze jest bardzo sprawiedliwy. W zasadzie można przyjąć, że każda cześć jest tak samo ważna: rozumienie ze słuchu (udział w wyniku 24%) rozumienie tekstów pisanych (udział w wyniku 26%) znajomość środków językowych (udział w wyniku 24%) wypowiedź pisemna (udział w wyniku 26%) Ważna zmiana! Teraz otrzymujemy kilka krótszych tekstów do słuchania i czytania, warto więc teraz trenować rozumienie krótszych fragmentów. Chodzi tutaj o podzielność uwagi i umiejętność przełączenia się z jednego tekstu na drugi. Według mnie nie należy się tego obawiać, zdarzało się, że jeden tekst wyjątkowo nam nie pasował, po prostu ciężko było zrozumieć, o co chodzi autorowi. Przyznajmy się, nie wszystko czyta się nam tak samo dobrze, a stres potrafi namieszać. Kilka krótszych tekstów nie powinno nas martwić. Tak samo jak w przypadku matury podstawowej wzrosło znaczenie znajomości środków językowych (z 10% na 24%). Dotychczas dawała ona maksymalnie 5 punktów na 50 możliwych. Jeśli chcecie zdawać rozszerzoną maturę będziecie musieli solidnie popracować na zakresem słownictwa i gramatyki. Katalog struktur gramatycznych na poziomie rozszerzonym (pobierz), wymaganych od ucznia jest obfity i właściwie odpowiada wymaganiom stawianym kandydatowi chcącemu zdać FCE. Na maturze rozszerzonej pojawią się również nowe typy zadań: 1. Uzupełnianie luk w tekście. Uzupełniamy luki korzystając z podanych wyrazów, lecz należy pamiętać o zmianie ich formy (należy dopasować wyrazy do luk, a następnie wymyślić odpowiednią formę wyrazu). Przykładowe zadanie: A team of Australian researchers _____ the way names can influence a person’s impressions and decision making. A. interrogated B. investigated (poprawne) C. interviewed D. involved 2. Uzupełnieniu zdania z wykorzystaniem podanych wyrazów. Nie wolno zmieniać kolejności podanych wyrazów, natomiast należy zmienić ich formę oraz dodać inne wyrazy, aby otrzymać logiczne i gramatycznie poprawne zadanie. Zadanie nie wydaje się tragicznie trudne, na pewno należy trenować tę formę zadań (opracowujemy aktualnie listę publikacji pomocnych przy tym treningu). Poniżej podaję przykładowe zdania, możemy jednak spodziewać się też parafrazy, tłumaczenia fragmentów zdań, słowotwórstwa lub testu luk sterowanych – you never know, dlatego wszelkie ćwiczenia gramatyczne zbiorcze (nie na konkretną strukturę) są lekturą obowiązkową. Przykładowe zdania: 1. Why didn’t you say anything? You (should / warn / students) _____________________ swimming in this place! 2. While (President / have / argument) _________________________________________ with his advisors, a group of journalists burst into the room. 3. Which exit (we / suppose / take) _____________________________________________ at the next roundabout? 4. I wish we (tell / Jayne / project) _____________________________________________ She would have helped us with it. Poprawne odpowiedzi: 1. should have warned the students about/against 2. the President was having an argument 3. are we supposed to take 4. had told Jayne about the project Prawdziwe zmiany dotyczą wypowiedzi pisemnej. Od roku 2015 zdający zetkną się na maturze rozszerzonej z trzema typami wypracowań: ROZPRAWKA to wypowiedź, w której zdający rozważa zagadnienie podane w poleceniu, przedstawiając argumenty, wspierając je dodatkowymi wyjaśnieniami oraz/lub przykładami. Autor rozprawki może wyrazić aprobatę lub dezaprobatę wobec rozważanego zagadnienia, może również przedstawić argumenty za i przeciw, odpowiednio sygnalizując przyjęty schemat w tezie, wspartej adekwatnymi argumentami i właściwym zakończeniem. Dobrze napisana rozprawka: omawia zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny; wszystkie jej części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) są podporządkowane jednej myśli głównej zawiera jasno sformułowaną tezę, odpowiednią do formy (rozprawka za i przeciw lub rozprawka przedstawiająca opinię) charakteryzuje się stylem formalnym. W ARTYKULE PUBLICYSTYCZNYM zdający wyraża swoje stanowisko wobec problemu/zjawiska społecznego wskazanego w poleceniu. Celem artykułu jest rzeczowe przedstawienie omawianej kwestii. Artykuł może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji, komentarze odautorskie, ocenę faktów, elementy opinii oraz może także podejmować próbę kształtowania opinii czytelników. Dobrze napisany artykuł: ma tytuł przyciągający uwagę czytelnika zawiera wstęp, w którym autor stara się zachęcić czytelnika do przeczytania tekstu, fakt lub anegdotę, sygnalizując temat artykułu w formie pytania, używając barwnego języka może zawierać pytania zachęcające czytelnika do dalszych rozważań na temat poruszany w tekście LIST FORMALNY jest napisany w odpowiedzi na sytuację określoną w zadaniu egzaminacyjnym. Może to być np. list czytelnika do gazety/czasopisma lub list mieszkańca do władz miasta. List może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji itp. Dobrze napisany list formalny: zawiera we wstępie określenie celu, w jakim został napisany omawia dane zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny zawiera elementy typowe dla formy: odpowiedni zwrot rozpoczynający i kończący, akapity itp. W arkuszu egzaminacyjnym uczeń będzie miał do wyboru jeden temat z dwóch, a wypracowanie ma mieć jak dotychczas 200-250 słów. Jeśli dobrze sprawdziłem, a jestem wnikliwy, w poprzednich latach na maturze z angielskiego zawsze pojawiała się rozprawka za i przeciw. Natomiast nie da się przewidzieć co będzie, należy umieć napisać wszystko. Warto zwrócić uwagę, że zmienił się system oceniania wypracowań na poziomie rozszerzonym! Opis kryteriów wypowiedzi pisemnej (pobierz) oceniania zajmuje, aż 4 strony i naprawdę dobrze by było, abyś go poznał. Wiedząc za co jesteśmy punktowani, możemy pisać “pod egzaminatora”. W sumie do zdobycia mamy 13 punktów, z czego: 5 punktów należy się za elementy treści i elementy formy 2 punkty za spójność i logikę 3 punkty za zakres środków językowych 3 punkty za poprawność środków językowych. Tak samo jak na poziomie podstawowym, nie przewidziano ujemnej punktacji za przekroczenie górnego limitu słów. Strategie na rozszerzony „writing”? Pisać, pisać i jeszcze raz pisać. Wybierz zwroty, które użyjesz w rozprawce i naucz się ich. Zupełnie niepotrzebne jest uczenie się zbyt wielu sformułowań. Wystarczy Ci kilka lub kilkanaście. Określam to nie jako nudę, ale jako Twój styl pisania. Za każdym razem kiedy piszesz na nowy temat posługuj się wcześniej wypracowanymi zwrotami. Miej swoje porftolio pewniaków, które nigdy Cię nie zawiedzie. Kiedy zaczniesz pisać wypracowanie będziesz już nieco “zbałamucony” – wcześniej będziesz słuchać i czytać, a także wypełniać struktury gramatyczne. Jeśli z zimną krwią i konsekwencją podejdziesz zadaniowo do napisania tych 250 słów, do Twoich myśli nie będzie spływał potok zbędnych informacji. Nie kombinuj i nie twórz czegoś, co do czego nie masz pewności. Używaj takich zwrotów i w taki sposób, który już masz sprawdzony, wypracowany. Naucz się na pamięć konstrukcji i zwrotów, które będziesz powtarzać, przepisuj swoje opisy z rozprawki na rozprawkę, a w dniu egzaminu jedynie dobierzesz odpowiedni pocisk i oddasz strzał. Lepiej mieć jeden sprawdzony karabin, niż wiele rodzajów broni, którą nie umiesz się posługiwać. Aktualnie przygotowujemy listę gotowców, które pomogą Ci stworzyć swój pewny i bezbłędny styl pisania. Nie łudź się, egzaminator to nie twój nauczyciel, on nie wie kim jesteś i czy przyjąłeś taką, a nie inną strategię. Egzaminator nie zna Twoich poprzednich prac, dla egzaminatora jest ważne to co widzi: Twoją pracę i tabelkę, w której zlicza Twoje punkty. Nie ma znaczenia Twoja kreatywność. Ma znaczenie poprawność, styl i przekazanie informacji. Takie są kryteria oceny. Sprawdź przykładowe wypracowania i praktyczne przykłady oceniania (pobierz), wejdź w skórę egzaminatora i daj mu wszystko za co może dać Ci punkty. Co zrobić kiedy nie jesteśmy zadowoleni z wyniku i uważamy, że egzaminator niesłusznie nie przyznał nam punktów? “Teoretycznie oceny matury nie da się zmienić. Zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest ona decyzją administracyjną, więc nie przysługuje od niej droga odwoławcza. W praktyce komisje poprawiają te wyniki, w których egzaminator popełnił błąd przy zliczaniu punktów. Zdarza się, że uczniowie składają wnioski o ponowne sprawdzenie egzaminu. Na Mazowszu w 2013 r. poprosiły o to 163 osoby, a wynik matury zmieniono w 6 przypadkach..” czytamy w Gazecie Prawnej. Wynika z powyższego, że gdy jesteśmy pewni swego warto walczyć, czasami kilka punktów może zaważyć na dostanie się na studia. Zanim jednak poprosimy o ponowne rozpatrzenie, najpierw przeczytajmy naszą pracę, być może w chwili pisania wydawało nam się, że poszło nam lepiej. Udostępnienie matury nie jest niczym szczególnym, piszemy wniosek o wgląd do pracy na wcześniej podanym druku. Kamil Blog to nie tylko strona o tym, jak najlepiej nauczyć się słówek i gramatyki, i jak mówić swobodnie po angielsku, uwzględniająca najnowsze doniesienia ze świata neurobiologii, to także i przede wszystkim społeczność otwarta na poszerzanie horyzontów myślowych. Zabieramy Cię na wagary i pokazujemy inną stronę tego, co zostało utarte. Zabieramy w podróż szlakami mniej uczęszczanymi, a jednak wartymi zachodu. Mówimy o tym, o czym nigdy nie powiedzą Ci w szkole, o tym, jak pokonać strach przed mówieniem, na czym w ogóle nauka polega, a także czym jest fajnie życie, wolne od stresu i lęku, o podróżach, wolności (także) finansowej i o tym, że nie trzeba w ogóle do szkoły chodzić, żeby coś w życiu osiągnąć. Szalenie prawdopodobnym jest, że po tym, czego się tu dowiesz, Twoje życie nigdy nie będzie takie jak wcześniej, więc wchodzisz na własne ryzyko ;-) Nadchodzi maj, matury coraz bliżej. Dziś jednak nie będę pisać o tegorocznych maturzystach, ale o tych uczniach, którzy maturę będą zdawali za dwa lata. Niedawno ukazał się na stronie CKE „Informator o maturze z języka angielskiego od roku szkolnego 2022/2023”. Rozpoczęły się również szkolenia dla nauczycieli przybliżające wszystkie zmiany, które zostaną wprowadzone w strukturze egzaminu z języka angielskiego. Zapoznałam się z tym informatorem (208 stron) i jestem już po pierwszym szkoleniu dotyczącym tej nowej matury, więc postaram się powiedzieć Wam o najistotniejszych zmianach, które czekają na uczniów za dwa trudnościPierwszą zmianą, którą należy wymienić to podniesienie poziomu trudności egzaminu maturalnego z języka angielskiego, zarówno na poziomie podstawowym jak i rozszerzonym. Aby dobrze zdać maturę na poziomie podstawowym uczeń będzie musiał wykazać się znajomością języka na poziomie B1+/B2, natomiast na poziomie rozszerzonym na poziomie B2+/C1. Co to oznacza w praktyce? Na pewno dużo większy nacisk będzie położony na zasób środków językowych, uczeń będzie musiał wykazać się szeroką znajomością słownictwa i struktur gramatycznych. Będzie to również miało swoje odbicie w zadaniach ze słuchu i czytania, gdzie teksty na poziomie podstawowym będą w dużej mierze autentyczne lub minimalnie adaptowane na potrzeby egzaminu, natomiast na poziomie rozszerzonym będą to teksty typy zadańMatura w nowej formule przyniesie również inne wyzwania w postaci nowych typów ćwiczeń. Do tej pory na egzaminie podstawowym uczniowie mieli jedynie zadania zamknięte, a na poziomie rozszerzonym zadania otwarte pojawiały się tylko w części sprawdzającej znajomość środków językowych. Od roku 2023 zadania otwarte pojawią się na obydwu poziomach w częściach sprawdzających wszystkie kompetencje językowe, czyli słuchanie, czytanie, oraz znajomość słownictwa i gramatyki. Zarówno w zadaniach ze słuchu jak i z czytania możemy spodziewać się zadań z wpisywaniem brakujących informacji w luki lub udzielaniem krótkich odpowiedzi na pytania dotyczące wysłuchanego lub przeczytanego tekstu, które zastąpią proste zadania zamknięte typu prawda/fałsz. Oprócz zadań z lukami, transformacji, słowotwórstwa i tłumaczeń możemy spodziewać się zadań takich jak set leksykalny oraz gramatykalizacja. Ich nazwy nie brzmią zachęcająco, jednak nie jest to nic strasznego. W tych typach ćwiczeń uczeń musi wykazać się szeroką znajomością słownictwa i użycia słów w różnych kontekstach. Jako przykład podam tu wyraz „order”. Wyraz ten funkcjonuje zarówno jako czasownik, jako rzeczownik oraz w kilku związkach frazeologicznych. Na przykład: English Polish The lift is out of order. Winda jest zepsuta The manager ordered him to be quiet. Manager rozkazał mu być cicho. Excuse me, are you ready to order? Przepraszam, czy jesteś gotowa złożyć zamówienie? I received this email saying that my order is ready. Otrzymałam ten email mówiący, że moje zamówienie jest gotowe. The books on the shelves were standing in alphabetical order. Książki na półkach stały w kolejności alfabetycznej. Jak widzicie istnieje wiele sytuacji, w których możemy użyć słowa „order”. Maturzysta w 2023 roku będzie musiał wykazać się znajomością takich właśnie zestawów jest ważne!W nowej formule egzaminu maturalnego większy nacisk położony będzie na zadania sprawdzające rozumienie tekstów pisanych. Po pierwsze, wzrośnie ich znaczenie pod kątem oceniania. Do tej pory udział tych zadań w wyniku sumarycznym wynosił 30% na egzaminie podstawowym i 26% na egzaminie rozszerzonym. Od 2023 roku wartości te wzrosną następująco: punkty uzyskane za zadania z czytania będą stanowiły 33% w wyniku sumarycznym na maturze podstawowej i 30% na maturze rozszerzonej. Uczniowie będą również musieli zmierzyć się z dłuższymi tekstami. Łączna długość tekstów dla uczniów przystępujących do egzaminu na poziomie podstawowym wzrośnie z ok 900-1200 słów do 1200-1450 wyrazów. Łączna liczba słów w tekstach na poziomie rozszerzonym zwiększy się z 1300-1600 słów do 1600-1800 wyrazów. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza że czas egzaminu na obu poziomach pozostaje ten pisemnaW przypadku wypracowań wprowadzone zmiany nie będą duże i będą dotyczyć głównie egzaminu na poziomie podstawowym. Po pierwsze, zwiększony zostanie limit słów. Do tej pory maturzysta piszący wypracowanie na poziomie podstawowym musiał zmieścić się w limicie 80-130 słów. W nowej formule limit słów wzrasta do 100-150 wyrazów. Kolejna zmiana dotyczy sposobu oceniania. W nowej formule za wypracowanie uczeń będzie mógł uzyskać maksymalnie 12 punktów – jest to zmiana o 2 punkty wzwyż w stosunku do obecnej matury. Oceniane będą umiejętność pełnego przekazania informacji (5 punktów), spójność i logika wypowiedzi (2 punkty), zakres środków językowych (3 punkty) oraz poprawność środków językowych (2 punkty). Należy jednak zauważyć, że udział procentowy wypowiedzi pisemnej w całościowym wyniku za egzamin maturalny nie zmienia się i nadal wynosi 20%.W wypowiedzi pisemnej na poziomie rozszerzonym nie ma wielkich zmian: zarówno limit słów (200-250) jak i system oceniania pozostaje taki sam. Zmniejsza się jedynie udział tego zadania w wyniku sumarycznym z 26% na 22%, czyli innymi słowy wypracowanie traci odrobinę na ważności na rzecz innych kompetencji koniec chyba dobra wiadomość dla wszystkich uczniów. Nie zostaną wprowadzone żadne nowe typy wypracowań. Na egzaminie podstawowym nadal będzie można spodziewać się tekstu użytkowego – może to być list prywatny, e-mail, wpis na blogu lub forum internetowym z elementami np. opisu, relacjonowania, uzasadniania opinii, w tym przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań. Na egzaminie rozszerzonym uczniowie będą musieli napisać tekst argumentacyjny, czyli list formalny, rozprawkę lub artykuł publicystyczny z elementami opisu, relacjonowania, sprawozdania, recenzji czy pogłębionej zdawalnościNowością dla uczniów chcących przystąpić w 2023 roku do egzaminu z języka angielskiego na poziomie rozszerzonym będzie wprowadzenie progu zdawalności. Do tej pory wynik uzyskany z tego egzaminu nie wpływał na to czy cały egzamin maturalny jest zdany czy nie. W nowej formule ulega to zmianie i aby zdać ten egzamin należy uzyskać minimum 30%. Chcę równocześnie uspokoić tych, którzy planują podejść tylko do egzaminu na poziomie podstawowym – tu nic się nie zmienia i próg zdawalności nadal wynosi 30%.Jak się przygotować do nowej matury?Czy zmiany w egzaminie maturalnym z języka angielskiego które wprowadzone zostaną od 2023 roku są powodem do paniki? Zdecydowanie nie. To prawda, że poziom egzaminu będzie wyższy, ale uczniowie mają jeszcze dwa lata na przygotowania. Ponad to, nowe typy zadań nie są uczniom obce ponieważ zetknęli się z nimi już podczas egzaminu ósmoklasisty. Wydawnictwa językowe również stają na wysokości zadania i w podręcznikach z których korzysta się obecnie w szkołach ponadpodstawowych możemy znaleźć wszystkie typy zadań, które mogą pojawić się na egzaminie dojrzałości za dwa zatem, nie panikujemy, tylko zabieramy się do pracy. Na pewno watro dużo czytać po angielsku – dzięki temu poprawi się nasz zasób słownictwa a jednocześnie długie teksty nie będą stanowiły dla nas wyzwania. Warto sięgać do różnych źródeł: teksty z podręczników, artykuły prasowe, książki. Należy również poświecić czas na uczenie się nowych słówek i związków frazeologicznych – pomoże to nam w poprawnym wykonaniu zadań sprawdzających znajomość środków językowych i zwiększy bogactwo językowe w wypowiedzi pisemnej. Trzeba również poświęcić czas na słuchanie – najlepiej tekstów autentycznych lub w minimalnym stopniu adaptowanych, czytanych przez rodzimych użytkowników języka. Zachęcam również do odwiedzania strony Centralnej Komisji Egzaminacyjnej gdzie opublikowane są wszystkie ważne informacje a już niedługo możemy spodziewać się pierwszych przykładowych arkuszy maturalnych. Przygotowanie do matury 2023 – czas start! Gramatyka przedstawiona w przystępny sposób Powtórzysz wszystkie zagadnienia gramatyczne potrzebne zarówno na poziom podstawowy, jak i rozszerzony. formy pisemne Nauczysz się sporządzać formy pisemne, obowiązujące na maturze. listeningi i readingi Poćwiczysz zadania z słuchania i czytnia. ALTERNATYWA DLA REPETYTORIÓW I KOREPETYCJI Cena naszych kursów jest znacznie niższy niż koszt korepetycji i papierowych repetytoriów. Z kim się będę uczył? Dr Arkadiusz Badziński Anglista, wykładowca akademicki Uniwersytetu Śląskiego oraz nauczyciel dyplomowany j. angielskiego w szkołach. Na jego ponad 20-letnie doświadczenie dydaktyczne składa się kierowanie ośrodkiem British Council. Dr Arkadiusz Badziński jest tłumaczem przysięgłym konferencyjnym oraz autorem monografii i słowników specjalistycznych (również medycznych), a także artykułów naukowych z zakresu dydaktyki. Jego doktorat w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu dotyczył specjalistycznego tłumaczenia własną kancelarię tłumaczeń i nauki języka angielskiego ogólnego oraz medycznego i prawnego. Prywatnie interesuje się psychologią oraz uwielbia podróże w nieznane, filmy biograficzne i muzykę filmową. Obecnie pisze książkę biograficzną o Marilyn Monroe. Jego motto życiowe to: “the best is yet to come”. Oto krótkie powtórzenie do wypracowania po angielsku na poziomie rozszerzonym. Na maturze rozszerzonej z języka angielskiego możecie spodziewać się jednej z 3 form wypowiedzi. Są to: list formalny lub e-mail formalny, rozprawka za i przeciw lub opinion essay, oraz artykuł publicystyczny. Wypracowania te zawierają w sobie zazwyczaj elementy opisu, opowiadania, recenzji, lub pogłębionej argumentacji. Poniżej znajdziecie podstawowe informacje i przydatne zwroty, aby zrobić szybką powtórkę przed egzaminem. Koniecznie przeczytaj całość i udostępnij link znajomym, im też pewnie się przyda 🙂 Spis treści: 1. Ważne informacje 2. Punktacja 3. List formalny / E-mail formalny – przydatne zwroty 4. Rozprawka – przydatne zwroty 5. Artykuł publicystyczny – przydatne zwroty 6. Matura podstawowa z języka angielskiego – wskazówki i przydatne zwroty Charakterystyka zadania: 2 zadania do wyboru, należy wybrać i podkreślić jedno z nich. Każde zadanie zawiera dwa elementy, które zdający powinien dogłębnie omówić w wypowiedzi. Długość wypowiedzi: 200-250 słów. Ważne informacje: LIST FORMALNY to wypowiedź, w której zdający odpowiada na sytuację określoną w zadaniu egzaminacyjnym. Może to być np. list czytelnika do gazety/czasopisma lub list mieszkańca do władz miasta. List może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji itp. Dobrze napisany list formalny: zawiera we wstępie określenie celu, w jakim został napisany omawia dane zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny zawiera elementy typowe dla formy: odpowiedni zwrot rozpoczynający i kończący, akapity itp. ROZPRAWKA to wypowiedź, w której zdający rozważa zagadnienie podane w poleceniu, przedstawiając argumenty, wspierając je dodatkowymi wyjaśnieniami oraz/lub przykładami. Autor rozprawki może wyrazić aprobatę lub dezaprobatę wobec rozważanego zagadnienia (rozprawka typu Opinion Essay – w treści zadania podane jest aby wyrazić swoją opinię (!) ), może również przedstawić argumenty za i przeciw, odpowiednio sygnalizując przyjęty schemat w tezie, wspartej adekwatnymi argumentami i właściwym zakończeniem (rozprawka typu For and Against). Dobrze napisana rozprawka: omawia zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny; wszystkie jej części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) są podporządkowane jednej myśli głównej zawiera jasno sformułowaną tezę, odpowiednią do formy (rozprawka za i przeciw lub rozprawka przedstawiająca opinię) charakteryzuje się stylem formalnym. ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY to wypowiedź, w której zdający wyraża swoje stanowisko wobec problemu/zjawiska społecznego wskazanego w poleceniu. Celem artykułu jest rzeczowe przedstawienie omawianej kwestii. Artykuł może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji, komentarze autora, ocenę faktów, elementy opinii oraz może także podejmować próbę kształtowania opinii czytelników za pomocą argumentacji. Dobrze napisany artykuł publicystyczny: ma tytuł przyciągający uwagę czytelnika zawiera wstęp, w którym autor stara się zachęcić czytelnika do przeczytania tekstu, np. przywołując fakt lub anegdotę, sygnalizując temat artykułu w formie pytania, używając barwnego języka może zawierać pytania zachęcające czytelnika do dalszych rozważań na temat poruszany w tekście. Punktacja: Maximum punktów do uzyskania: 13 punktów. (26% całości egzaminu) Zgodność z poleceniem: 0-5 punktów Spójność i logika wypowiedzi: 0-2 punktów Zakres środków językowych: 0-3 punktów Poprawność środków językowych: 0-3 punktów Punkty te przyznawane i odbierane są według ściśle określonych zasad. Za dużą ilość błędów językowych i składniowych można je stracić, natomiast zyskać można je dzięki bogactwu językowemu i tworzeniu zdań adekwatnych do poziomu rozszerzonego (stosowanie złożonych struktur zdaniowych). Punkty nie występują w połówkach – za żadną z części nie da się mieć np. 1,5 punkta. List formalny / E-mail formalny – przydatne zwroty Wstęp Dear Sir or Madam – Szanowny Panie lub Pani (kiedy nie znamy płci ani nazwiska osoby do której piszemy) Dear Sir – Szanowny Panie Dear Madam – Szanowna Pani Dear Ms Brown – Szanowna Pani Brown Dear Mr Brown – Szanowny Panie Brown I am writing to ask about… – Piszę żeby zapytać o… I am writing with regard to… – Piszę w związku z… I am writing to complain about – Piszę reklamację w związku z… I would like to make a complaint about… – Chciałabym złożyć reklamację na… I am writing in connection with the editorial… – Piszę w związku z artykułem… I have just read the article titled … in Saturday’s paper / on your website. – Właśnie przeczytałem artykuł zatytułowany… w sobotniej gazecie / na waszej stronie. Rozwinięcie I would like to know more details about… – Chciałbym poznać więcej szczegółów o… I would like to ask about further information about… – Proszę o dalsze informacje na temat… I bought this watch last week in your shop. – Zakupiłam ten zegarek w zeszłym tygodniu w Waszym sklepie. It suddenly stopped working. – Nagle przestało działać. The screen went black. – Ekran zrobił się czarny. I was very interested in your article. – Byłem bardzo zainteresowany Pańskim artykułem. I could not agree more with your opinion. – Nie mógłbym zgodzić się bardziej z Pańską opinią. I cannot agree with your opinion. – Nie mogę zgodzić się bardziej z Waszą opinią. I am of the same opinion because… – Jestem tego samego zdania, ponieważ… I wonder what other readers think about it. – Zastanawiam się co o tym myślą inni czytelnicy. Zakończenie In this situation, I am afraid I must ask you to… – W tej sytuacji obawiam się, że muszę prosić Państwa o… Could you please… – Czy mogłaby Pani/Pan… Thank you in advance for considering my request. – Dziękuję z góry za rozpatrzenie mojej prośby. I demand … – Żądam … I look forward to hearing from you. – Czekam na odpowiedź. I hope to hear from you soon. – Czekam na informację. I would like to suggest more topics like this, for example… – Chciałbym zasugerować więcej podobnych tematów, np… Zwrot grzecznościowy uzależniony od tego, czy na początku listu podaliśmy nazwisko adresata czy nie(!) dla Dear Mr Brown: Yours sincerely, XYZ – Z poważaniem, XYZ dla Dear Sir or Madam: Yours faithfully, XYZ – Z poważaniem, XYZ Rozprawka – przydatne zwroty Wstęp People say that … – Ludzie mówią że … Many/Most/Some people claim that… – Wiele/Większość/Niektórzy ludzie twierdzą, że… I don’t really have any strong opinions about … – Właciwie nie mam jednoznacznej opinii na temat … I really don’t know what to think about … – Naprawdę nie wiem co myśleć o … I strongly believe that … – Zdecydowanie uważam, że … More and more teenagers/people are … – Coraz więcej nastolatków/ludzi … This is what I am going to discuss below. – To jest to co chcę przedyskutować/omówić poniżej. Rozwinięcie Pierwszy argument First of all – Po pierwsze To begin/start with – Poczynając od The main reason is … – Głównym powodem jest … It is my own opinion that… – To moja własna opinia, że… It occurs to me that … – Wydaje mi się, żę … I strongly believe that … – Zdecydowanie uważam, że … Kolejne argumenty Moreover/What is more/Furtherm

formy pisemne angielski matura rozszerzona